Imperium teatralne Maxa Reinhardta
Abstrakt
Max Reinhardt – reżyser, który w sposób istotny kształtował styl i konwencje teatru europejskiego w XX wieku – stworzył także nowoczesny model teatru jako przedsiębiorstwa; prowadził jednocześnie kilka scen, a rozmach, z jakim kierował swoim imperium teatralnym, sprawił, że w środowisku niemieckojęzycznym bywał nazywany „der Theatrarch”. Działalność Reinhardta jako dyrektora teatrów berlińskich – Deutsches Theater, Kammerspiele i Grosses Schauspielhaus – została przedstawiona na tle systemu organizacji teatrów niemieckich, jaki obowiązywał od roku 1869 po wprowadzeniu „Gewerbefreiheit”, czyli prawa o wolności zarobkowania, na mocy którego działalność teatralna została potraktowana na równi z innymi przedsiębiorstwami gospodarczymi i handlowymi. System ten „zepsuł” w pewnym sensie teatr, którego misją było dotychczas powszechne podnoszenie kultury społeczeństwa niemieckiego i sankcjonował dynamiczny przyrost scen jako miejsca popularnej rozrywki. W obliczu silnej konkurencji Reinhardtowi udało się nie tylko prowadzić kilka teatrów na wysokim poziomie artystycznym, a mimo to przynoszących poważne zyski finansowe.
Słowa kluczowe:
historia teatru, Max Reinhardt, estetyka teatralna, inscenizacja, produkcja teatralnaBibliografia
Balme, C. (2005). Die Marke Reinhardt: Theater als modernes Wirtschaftsunternehmen. In R. Koberg, B. Stegemann, & H. Thomsen (hrsg.). Max Reinhardt und das Deutsche Theater. Texte und Bilder aus Anlass des 100-jährigen Jubiläums seiner Direktion. Berlin: Henschel.
Google Scholar
Freydank, R. (1995). Theater als Geschäft: Berlin und seine Privattheater um die Jahrhundertwende. Berlin: Edition Hentrich.
Google Scholar
Harden, M. (2009). Berlin als Theaterhaupstadt. In P.W. Marx, & S. Watzka (hrsg.). Berlin auf dem Weg zur Theaterhauptstadt: Theaterschriften zwischen 1869 und 1914. Berlin: Francke.
Google Scholar
Leyko, M. (2002). Reżyser masowej wyobraźni: Max Reinhardt i jego „teatr dla pięciu tysięcy“. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Marx, P.W. (2006). Max Reinhardt: Vom bürgerlichen Theater zur metropolitanen Kultur. Tübingen: A. Francke Verlag.
Google Scholar
Reinhardt, M. (1989). Ich bin nichts als ein Theatermann: Briefe, Reden, Aufsätze, Interviews, Gespräche, Auszüge aus Regiebüchern (H. Fetting, hrsg.). Berlin: Henschel.
Google Scholar
Schiller, F. (1994). Teatr jako instytucja moralna. W: Goethe i Schiller o dramacie i teatrze: Wybór pism (O. Dobijanka-Witczakowa, tłum.). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 89PDF downloads: 77
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Małgorzata Leyko
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY-NC-ND 4.0.
