Saint John of the Cross, Wojtyła, and Grotowski: Towards a Numinous Art
Marlena Krupa
marlena.krupa@uwr.edu.plUniversity of Wrocław (Poland)
https://orcid.org/0000-0002-2330-1821
Abstract
This article posits that in Karol Wojtyła’s and Jerzy Grotowski’s thinking about art, it is possible to identify commonalities by which their aesthetic and ethical concepts can be associated with the work of John of the Cross. The author argues that in both cases, the link might be the writings and views of Polish theater artists fascinated by John of the Cross: Juliusz Osterwa and Mieczysław Kotlarczyk. She offers a comparative analysis of selected aspects of the writings of Wojtyła, Grotowski, and John of the Cross, revealing similarities and differences in their understanding of art, and highlighting elements characteristic of the aesthetics of performativity. Interpreting terminological convergences in the analysed texts, she focuses on concepts concerning the aims of art and the methods of achieving these aims. She tries to demonstrate that all three authors variously employed performativity and the epiphanic character of art in exploring human experiences concerning the sphere of numinosum.
Keywords:
Saint John of the Cross, Karol Wojtyła, Jerzy Grotowski, concept of art, performativity, epiphanyReferences
Barba, Eugenio. Ziemia popiołu i diamentów: Moje terminowanie w Polsce oraz 26 listów Jerzego Grotowskiego do Eugenia Barby. Tłumaczenie Monika Gurgul. Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, 2001.
Google Scholar
Burzyński, Tadeusz. Mój Grotowski. Wybór i opracowanie Janusz Degler i Grzegorz Ziółkowski. Posłowie Janusz Degler. Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, 2006.
Google Scholar
Cieślak, Ryszard. „Szaleństwo Benwolia”. Notatnik Teatralny, nr 10 (1995): 40–47.
Google Scholar
Fischer-Lichte, Erika. Performatywność: Wprowadzenie. Tłumaczenie Mateusz Borowski i Małgorzata Sugiera. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018.
Google Scholar
Flaszen, Ludwik. „Rozmowa z Jerzym Jarockim w ramach dziesiątego spotkania z cyklu «Goście Starego Teatru», 13 lutego 1994”. Teatr, nr 10 (1994): 4–10.
Google Scholar
Flaszen, Ludwik. Grotowski & Company: Źródła i wariacje. Wstęp Eugenio Barba. Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2014.
Google Scholar
Grotowski, Jerzy. Teksty zebrane. Redakcja Agata Adamiecka-Sitek et al. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2012.
Google Scholar
Kotlarczyk, Mieczysław. Sztuka żywego słowa: Dykcja – ekspresja – magia. Rzym: Fundacja Teatru Religijnego, 1975.
Google Scholar
Kotlarczyk, Mieczysław, i Karol Wojtyła. O Teatrze Rapsodycznym: 60-lecie powstania Teatru Rapsodycznego. Wstęp i opracowanie Jacek Popiel. Wybór Tadeusz Malak i Jacek Popiel. Kraków: Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. Ludwika Solskiego, 2001.
Google Scholar
Krupa, Marlena. Duch i litera: Liryczna ekspresja mistycznej drogi św. Jana od Krzyża w polskich przekładach. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2011.
Google Scholar
Krupa, Marlena. „Święty Jan od Krzyża: mistyk, poeta, performer”. W: Tradycje monastyczne w Europie: Między liturgiką a performatyką II, redakcja Erwin Mateja i Zbigniew W. Solski, 41–50. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2016.
Google Scholar
Krupa, Marlena. W poszukiwaniu numinosum: Jan od Krzyża w polskiej kulturze XX wieku. Kraków: Universitas, 2020.
Google Scholar
Mateja, Erwin, i Zbigniew W. Solski, red. Między liturgiką a performatyką: Rekonesans I. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2012.
Google Scholar
Osiński, Zbigniew. Grotowski wytycza trasy: Studia i szkice. Warszawa: Wydawnictwo Pusty Obłok, 1993.
Google Scholar
Osiński, Zbigniew. Jerzy Grotowski: Źródła, inspiracje, konteksty. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 1998.
Google Scholar
Osiński, Zbigniew. Pamięć Reduty: Osterwa, Limanowski, Grotowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2003.
Google Scholar
Schechner, Richard. Performatyka: Wstęp. Tłumaczenie Tomasz Kubikowski. Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, 2006.
Google Scholar
Święty Jan od Krzyża. Pieśń duchowa. Tłumaczenie Marcin Kurek i Carlos Marrodán Casas. Redakcja Marlena Krupa. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2017.
Google Scholar
Święty Jan od Krzyża. Dzieła. Tłumaczenie Bernard Smyrak. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 1998.
Google Scholar
Wojtyła, Karol. Poezje, dramaty, szkice: Tryptyk rzymski. Kraków: Znak, 2004.
Google Scholar
Authors
Marlena Krupamarlena.krupa@uwr.edu.pl
University of Wrocław Poland
https://orcid.org/0000-0002-2330-1821
Assistant Professor at the Department of Romance Studies, University of Wrocław (Poland). She obtained her Ph.D with a study of Polish translations of the renaissance mystic and poet Saint John of the Cross. Her research interests include the Spanish Golden Age Poetry, Polish-Spanish Comparative literature, and poetics of mystical language. She recently published: W poszukiwaniu numinosum. Jan od Krzyża w polskiej kulturze XX wieku, Kraków, Universitas, 2020.
Statistics
Abstract views: 603PDF downloads: 262
License
Copyright (c) 2021 Marlena Krupa
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
