'Melpomene’s Abandoned Babe' or 'a Grand Monstre': A Comparison of the Dramatic Architectures of «Herminia, czyli Amazonki» and «Izkahar, Król Guaxary» by Wojciech Bogusławski
Daniel Stachuła
Adam Mickiewicz University in Poznań (Poland)
Abstract
The text approaches the problems of music-dramatic work of Wojciech Bogusławski in a new way by examining it from the standpoint of opera studies. The article analyses relations between opera libretto and melodrama in the work of the father of the Polish theater. By taking Albert Gier’s thesis about the paradigmatic shape of the opera libretto and the so-called open drama as its starting point, the article applies the method of hypothesis cross-validation to emphasise blurriness of generic boundaries of the two dramatic forms. New light is shed on the libretto of Herminia, czyli amazonki [Herminia, or the Amazons] as it is considered from the point of view of melodrama poetics, whereas Izkahar, król Guaxary [Izkahar, the King of Guaxara] is examined from the perspective of libretto studies. The results of the study thus conducted indicate strong similarities between the two dramatic forms at the level of structure and ideas (musicality of both dramatic forms, the mosaic-like quality of the space and time, tableaux vivant, strongly hyperbolised emotional states, high affectation, lieto fine, the use of an epic prototype, a preference for composing group scenes and deploying crowds on the stage) as well as at the philosophical and anthropological level (the collapse of the classical paradigm, the “Biedermeier tragedy” quality, negation of the internal/external opposition, the problematics of theodicy).
Keywords:
Wojciech Bogusławski, libretto, melodrama, operaReferences
Dębowski, Marek. Trzy szkice o aktorstwie tragicznym. Kraków: Universitas, 1996.
Google Scholar
Gier, Albert. Perspektiven der Librettoforschung: Die Gattung Libretto und ihre Theorie. Bochum: Opus, 1998.
Google Scholar
Got, Jerzy. Na wyspie Guaxary: Wojciech Bogusławski i teatr lwowski 1789–1799. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1971.
Google Scholar
Heilman, Robert Bechtold. The Iceman, the Arsonist and the Troubled Agent: Tragedy and Melodrama on Modern Stage. Seattle: University of Washington Press, 1973.
Google Scholar
Just, Klaus Gunther. “Das Opernlibretto als literarisches Problem”. In Marginalien: Probleme und Gestalten der Literatur. München: Francke, 1976.
Google Scholar
Kozłowski, Krzysztof. „Sługa trzech panów: Troisty żywot opery”. W: Opera i dramat muzyczny: Szkice. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2006.
Google Scholar
Lipiński, Jacek. „Aktor i scena w recenzjach teatralnych Towarzystwa Iksów”. Pamiętnik Teatralny 4, z. 2 (1955): 101–132.
Google Scholar
Lipiński, Jacek. „Wojciech Bogusławski w polskiej krytyce teatralnej z lat 1814–1819 (Warszawa i Wilno)”. Pamiętnik Teatralny 3, z. 3/4 (1954): 263–293.
Google Scholar
Lisiecka, Katarzyna. „Z poetyki libretta: Kilka uwag o dramatycznych i epickich walorach dzieła operowego”. W: Horyzonty opery, redakcja Dobrochna Ratajczakowa i Katarzyna Lisiecka. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2012.
Google Scholar
Marquard, Odo. „Człowiek oskarżony i uwolniony od odpowiedzialności w filozofii XVIII stulecia”. W: Rozstanie z filozofią pierwszych zasad: Studia filozoficzne, tłumaczenie Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Oficyna Naukowa, 1994.
Google Scholar
Nowicka, Elżbieta. Omamienie – cudowność – afekt: Dramat w kręgu dziewiętnastowiecznych wyobrażeń i pojęć. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2003.
Google Scholar
Parkitny, Maciej. „O użyteczności kategorii nowoczesności dla badań literackich nad polskim oświeceniem”. Wiek Oświecenia, nr 32 (2016): 29–73.
Google Scholar
Przychodniak, Zbigniew. „Między tragedią a melodramatem”. W: Dramat polski – Interpretacje, Część 1: Od wieku XVI do Młodej Polski, redakcja Jan Ciechowicz i Zbigniew Majchrowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2001.
Google Scholar
Przychodniak, Zbigniew. „W kręgu melodramatu: O nowych publikacjach francuskich i jednej polskiej sprzed półwiecza”. W: Dramat i teatr romantyczny, redakcja Dobrochna Ratajczakowa. Wrocław: Wiedza o kulturze, 1992.
Google Scholar
Pyzik, Teresa. „Kilka uwag o melodramacie”. W: Od tragedii do groteski: Szkice z dziejów pojęć i terminów krytycznoteatralnych, redakcja Eleonora Udalska, 41–62. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1988.
Google Scholar
Raszewski, Zygmunt. Bogusławski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.
Google Scholar
Ratajczakowa, Dobrochna. „Alojzego Żółkowskiego «możebny nieporządek zakulisowy»”. W: Dramat i teatr postanisławowski, redakcja Dobrochna Ratajczakowa. Wrocław: Wiedza o kulturze, 1992.
Google Scholar
Ratajczakowa, Dobrochna. „Teatrologia i dramatologia”. W: W krysztale i w płomieniu: Studia i szkice o dramacie i teatrze. T. 1. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006.
Google Scholar
Sengle, Friedrich. „Odnowienie tradycji barokowej i oświeceniowej”. W: Spory o biedermeier, tłumaczenie i opracowanie Jacek Kubiak. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
Google Scholar
Sobina, Iga. „«Lanassa, wdowa Malabaru» i «Izkahar, król Guaxary», czyli o melodramatach egzotycznych w teatrze Wojciecha Bogusławskiego. Czasopismo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, z. 20/21 (2010).
Google Scholar
Sokalska, Małgorzata. Opera a dramat romantyczny. Mickiewicz – Słowacki – Krasiński. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009. https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/77923.
Google Scholar
Szwankowski, Eugeniusz. „Odnaleziony autograf Wojciecha Bogusławskiego”. Pamiętnik Teatralny 5, z. 1 (1956): 105–111.
Google Scholar
Szwankowski, Eugeniusz. Teatr Wojciecha Bogusławskiego w latach 1799–1814. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1954.
Google Scholar
Authors
Daniel StachułaAdam Mickiewicz University in Poznań Poland
Statistics
Abstract views: 36PDF downloads: 29
License
Copyright (c) 2017 Daniel Stachuła
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
