The Dramaturgy of Myth and Tragedy: Karol Szymanowski’s “King Roger” in the Pop-Cultural Melting Pot
Katarzyna Lisiecka
lisiecka@amu.edu.plAdam Mickiewicz University in Poznań (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-9912-406X
Abstract
This article discusses the tragedic aspects of Karol Szymanowski’s 20th-century opera King Roger op. 46. The work’s dramaturgical design was crucially influenced by ancient models (especially Euripides’ The Bacchae) as well as Friedrich Nietzsche’s concept of tragedy and music drama. The first part of the article presents theatrical aspects of King Roger’s tragedic character, drawing on selected stagings of this opera (by Mariusz Treliński, Krzysztof Warlikowski, and Kasper Holten), which addressed the problems of the disintegration of the world and the crisis of values. It is observed that their dramaturgy centers around the axis of references to the crisis of contemporary culture and questions about the individual’s and the community’s reactions to the threat caused by the Dionysian element. Based on an analysis of the dramatic structure of the libretto and the composer’s statements about his creative process, the author emphasizes the significance of the theatrical aspects of opera. She stresses how important it was for Szymanowski to achieve an adequate compromise within the fusion of arts and horizons, including the Dionysian and Apollonian tendencies in the work’s ideological program.
Keywords:
music drama, tragedy, opera, dramaturgy of myth, Karol Szymanowski, Friedrich NietzscheReferences
Berger, Karol. „King Roger’s «Liebesleben»”. W: Karol Szymanowski in seiner Zeit, herausgegeben Michał Bristiger, Roger Scruton und Petra Weber-Bockholdt, 101–112. München: Wilhelm Fink Verlag, 1984.
Google Scholar
Carapezza, Paolo Emilio. „Król Roger między Dionizosem a Apollinem”. Tłumaczenie Jerzy Stankiewicz. Res Facta, nr 9 (1982): 50–61.
Google Scholar
Cyz, Tomasz. Powroty Dionizosa: „Król Roger” według Szymanowskiego i Iwaszkiewicza. Warszawa: Fundacja Zeszytów Literackich, 2008.
Google Scholar
Dąbrowski, Bartosz. Mit dionizyjski Karola Szymanowskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2001.
Google Scholar
Dąbrowski, Bartosz. Szymanowski: Muzyka jako autobiografia. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2010.
Google Scholar
Gadamer, Hans-Georg. Prawda i metoda: Zarys hermeneutyki filozoficznej. Tłumaczenie i wstęp Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004.
Google Scholar
Gilson, Étienne. Społeczeństwo masowe i jego kultura. Tłumaczenie Agnieszka Kuryś. Redakcja Jan Sochoń. Warszawa: Teologia Polityczna, 2022.
Google Scholar
Gmys, Marcin. „Z rozdźwiękiem w duszy: O synkretyzmie religijnym w Królu Rogerze Szymanowskiego”. W: Harmonie i dysonanse: Muzyka Młodej Polski wobec innych sztuk, 512–522. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2012.
Google Scholar
Gutowski, Wojciech. „Mit w czasoprzestrzeni powieści młodopolskiej”. W: Czas i przestrzeń w prozie polskiej XIX i XX wieku, redakcja Czesław Niedzielski i Jerzy Speina, 107–122. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1990.
Google Scholar
Gutowski, Wojciech. Nagie dusze i maski: O młodopolskich mitach miłości. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1997.
Google Scholar
Iwaszkiewicz, Jarosław. „Karol Szymanowski a literatura”. W: Cztery szkice literackie, 42–72. Warszawa: Czytelnik, 1953.
Google Scholar
Jachimecki, Zdzisław. „Szkic sycylijskiego dramatu”. W: Karol Szymanowski, Korespondencja, opracowanie Teresa Chylińska, t. 1, 522–566. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1982.
Google Scholar
Kencki, Patryk. „Biblijne inspiracje w Królu Rogerze”. W: Życie Księgi: Biblia a dramat i teatr współczesny, redakcja Ewa Partyga i Maria Prussak, 101–110. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Errata, 2010.
Google Scholar
Kobierzycki, Tadeusz. „Dionizyjskie motywy opery Król Roger Karola Szymanowskiego”. Heksis 2 (2010). https://heksis.dezintegracja.pl/dionizyjskie-motywyopery-krol-roger-karola-szymanowskiego/.
Google Scholar
Komorowska, Małgorzata. Szymanowski w teatrze. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1992.
Google Scholar
Komorowska, Małgorzata. „Z problematyki wykonawczej muzyki Karola Szymanowskiego: odtwórcy roli Króla Rogera – od Eugeniusza Mossakowskiego do Mariusza Kwietnia”. Polski Rocznik Muzykologiczny 18 (2020): 111–128.
Google Scholar
Kozińska, Dorota. „Król Roger w krzywym zwierciadle”. Dialog, nr 7/8 (2020): 59–67.
Google Scholar
Lisiecka, Katarzyna. Fuzja sztuk i horyzontów: Arystotelesowski paradygmat opery. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, 2019.
Google Scholar
Ławski, Jarosław. „Odessa 1918: U źródeł libretta Króla Rogera Iwaszkiewicza i Szymanowskiego”. W: Odessa, muzyka, literatura: Ukraińsko-polski transfer kulturowy; Studia, wstęp i układ Jarosław Ławski, redakcja Natalia Maliutina i Weronika Biegluk-Leś, 97–116. Białystok: Temida 2, 2019. http://hdl.handle.net/11320/10551.
Google Scholar
Nietzsche, Friedrich. Narodziny tragedii albo Grecy i pesymizm. Tłumaczenie i przedmowa Bogdan Baran. Kraków: Inter Esse, 1994.
Google Scholar
Nowak, Iwona. „Pokrewieństwo dwóch dzieł, czyli o tym, co łączy Króla Rogera Karola Szymanowskiego z Bazylissą Teofanu Tadeusza Micińskiego”. W: Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i współczesności, redakcja Zbigniew Skowron, 249–258. Kraków: Musica Iagellonica, 2007.
Google Scholar
Szymanowski, Karol. Korespondencja: Pełna edycja zachowanych listów od i do kompozytora. Opracowanie Teresa Chylińska. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1982.
Google Scholar
Taylor, Charles. Źródła podmiotowości: Narodziny tożsamości nowoczesnej. Tłumaczenie Marcin Gruszczyński et al. Opracowanie Tadeusz Gadacz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
Google Scholar
Authors
Katarzyna Lisieckalisiecka@amu.edu.pl
Adam Mickiewicz University in Poznań Poland
https://orcid.org/0000-0001-9912-406X
Katarzyna Lisiecka - Associate Professor of Theater, Opera, and Literary Studies at the Institute of Polish Philology of Adam Mickiewicz University in Poznan. Her research interests focus on the history and aesthetics of opera theater, the relationship and correspondence of the arts, and the relationship between the aesthetic and ideological planes in literary and musical art, theater and film. She published: Fuzja sztuk i horyzontów: Arystotelesowski paradygmat opery (Poznań 2019), Estetyka i doświadczenie: Studia i szkice o operze i sztukach pokrewnych (Poznań, 2019), Świadectwo opery: „Fidelio” Ludwiga van Beethovena na tle przekształceń świadomości europejskiej przełomu XVIII i XIX wieku (Poznań, 2007).
Statistics
Abstract views: 175PDF downloads: 118
License
Copyright (c) 2023 Katarzyna Lisiecka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The author grants a royalty-free nonexclusive license (CC BY 4.0) to use the article in Pamiętnik Teatralny, retains full copyright, and agrees to identify the work as first having been published in Pamiętnik Teatralny should it be published or used again (download licence agreement). By submitting an article the author agrees to make it available under CC BY 4.0 license.
From issue 1/2018 to 3/2022 all articles were published under a Creative Commons license CC BY-NC-ND 4.0. During this period the authors granted a royalty-free nonexclusive license (CC BY-ND 4.0) to use their article in Pamiętnik Teatralny, retained full copyright, and agreed to identify the work as first having been published in our journal should it be published or used again.
Most read articles by the same author(s)
- Katarzyna Lisiecka, Adam Regiewicz, Opera – Pop – Culture: Introduction , Pamiętnik Teatralny: Vol. 72 No. 2 (2023): Opera – Pop – Culture (with essay cluster curated by Katarzyna Lisiecka and Adam Regiewicz)
