Kryzys i rewolucja: Kształtowanie się estetyki Teatru Ósmego Dnia na początku lat siedemdziesiątych
Juliusz Tyszka
tyszkaj@amu.edu.plUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-6801-5837
Abstrakt
Artykuł dotyczy działalności Teatru Ósmego Dnia w latach 1971–1975. Autor stawia tezę, że był to przełomowy okres w historii „Ósemek”, w którym zespół w nowym składzie zredefiniował metody pracy, sposób rozumienia misji teatru, założenia estetyczno-ideowe oraz strategie nawiązywania porozumienia z publicznością. Chłodno przyjęte przez krytykę spektakle Wizja lokalna (1973) oraz Musimy poprzestać na tym, co nazwano rajem na ziemi (1975) odegrały kluczową rolę w procesie przemian i dochodzenia do rozwiązań, które zaowocowały nowym spojrzeniem na egzystencjalny wymiar aktorstwa oraz społeczną rolę teatru. Na podstawie analizy autorefleksyjnych wspomnień członków zespołu, dokumentów przechowywanych w archiwum teatru oraz recepcji tych dwóch spektakli autor rekonstruuje ten proces oraz przedstawia jego wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania
Słowa kluczowe:
Teatr Ósmego Dnia, teatr studencki, teatr alternatywny, zespół teatralny, PRLBibliografia
Bakuła, Bogusław, i Monika Talarczyk-Gubała, red. Drogi do wolności w kulturze Europy Środkowej i Wschodniej 1956–2006: Zbiór materiałów z konferencji 5–7 listopada 2006 roku w Wyższej Szkole Zawodowej „Kadry dla Europy” w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo WiS, 2007.
Google Scholar
Chudziński, Edward, red. Kultura studencka: Zjawisko – twórcy – instytucje. Kraków: Fundacja STU, 2011.
Google Scholar
Dudziński, Robert. „Z zimną krwią: Doświadczeniowy wymiar «Zapisu zbrodni» Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego”. Kwartalnik Filmowy, nr 111 (2020): 199–220. https://doi.org/10.36744/kf.404.
DOI: https://doi.org/10.36744/kf.404
Google Scholar
Fik, Marta. Kultura polska po Jałcie: Kronika lat 1944–1981. Londyn: Polonia, 1989.
Google Scholar
Kułakowska, Katarzyna. „Rewolucjonistka: Szkic o Ewie Wójciak”. W: Błaźnice: Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce, 276–336. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2017.
Google Scholar
Raczak, Lech. Szaleństwo i metoda: 48 tekstów o teatrze. Poznań: Wydawnictwo Miejskie Posnania, 2012.
Google Scholar
Sasanka, Paweł. „Polska Gierka – dekada przerwana czy zmarnowana?”. W: PRL od grudnia 70 do czerwca 89, redakcja Krzysztof Persak i Paweł Machcewicz, 7–34. Warszawa: Bellona, 2010. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/12090.
Google Scholar
Tyszka, Juliusz. Teatr Ósmego Dnia – pierwsze dziesięciolecie (1964–1973): W głównym nurcie przemian teatru studenckiego w Polsce i teatru poszukującego na świecie. Poznań: Wydawnictwo Kontekst, 2003.
Google Scholar
Autorzy
Juliusz Tyszkatyszkaj@amu.edu.pl
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-6801-5837
Juliusz Tyszka - dr hab., profesor UAM, teatrolog, performatyk, kulturoznawca. Pracuje w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Stypendysta Fulbrighta na New York University (1992/1993), contributing editor brytyjskiego „New Theatre Quarterly” (1999–2020), wykładał między innymi na Europäische Universität Viadrina. Recenzent portalu Teatralny.pl (od 2013). Zajmuje się performatyką, teatrem współczesnym i teoriami teatralnymi XX wieku.
Statystyki
Abstract views: 57PDF downloads: 9
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Juliusz Tyszka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
