The Communitas of Mourning: Women in Black and Dah Teatar between War Protest and Theater
Abstrakt
Podczas wojny i w rzeczywistości powojennej przeciwstawienie „przyjaciel–wróg” oparte na podziałach narodowych często odbiera zmarłym „wrogom” prawo do żałoby. Opłakiwanie wykluczonych innych w takich czasach oznacza zerwanie z tym przeciwstawieniem. Autorka artykułu analizuje dwa przypadki przekroczenia opozycji „przyjaciel–wróg” w kontekście wojny domowej w Jugosławii – działalność grupy Kobiety w Czerni i teatru Dah. Analizując czuwania belgradzkich Žene u crnom i spektakl Dah Teatar Priča o čaju (Opowieść o herbacie), omawia strategie umożliwiające opłakiwanie zmarłych poza tą opozycją oraz to, jak otwierają one żałobną communitas. Koncepcja „żałobnej communitas” wyrasta z refleksji nad życiem godnym opłakiwania zaproponowanej przez Judith Butler w książce Ramy wojny.
Instytucje finansujące
Słowa kluczowe:
communitas, opłakiwalność, Kobiety w Czerni, Dah Teatar, odpowiedzi/alność, wojna, protestBibliografia
Admir, Jugo. “Artefacts and Personal Effects from Mass Graves in Bosnia and Herzegovina: Symbols of Persons, Forensic Evidence or Public Relics?” Les Cahiers Sirice 19, no. 2 (2017): 21–40. https://doi.org/10.3917/lcsi.019.0021.
DOI: https://doi.org/10.3917/lcsi.019.0021
Google Scholar
Anderson, Benedict. Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. London: Verso Books, 2016.
Google Scholar
Athanasiou, Athena. Agonistic Mourning: Political Dissidence and the Women in Black. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2017.
DOI: https://doi.org/10.3366/edinburgh/9781474420143.001.0001
Google Scholar
Athanasiou, Athena. “Nonsovereign Agonism (or, Beyond Affirmation versus Vulnerability).” In Vulnerability in Resistance, edited by Judith Butler, Zeynep Gambetti, and Leticia Sabsay, 256–277. Durham: Duke University Press, 2016.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11vc78r.17
Google Scholar
Barnett, Dennis, ed. DAH Theatre: A Sourcebook. New York: Lexington Books, 2016.
Google Scholar
Benjamin, Walter. Understanding Brecht. Translated by Anna Bostock. London: Verso Books, 2003.
Google Scholar
Beronja, Vlad, and Stijn Vervaet, eds. Post-Yugoslav Constellations: Archive, Memory, and Trauma in Contemporary Bosnian, Croatian, and Serbian Literature and Culture. Berlin: De Gruyter, 2016.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783110431575
Google Scholar
Bilić, Bojan. We Were Gasping for Air: (Post)-Yugoslav Anti-war Activism and Its Legacy. Baden-Baden: Nomos, 2012.
DOI: https://doi.org/10.5771/9783845242941
Google Scholar
Butler, Judith. Frames of War: When is Life Grievable? London: Verso Books, 2009.
Google Scholar
Dolečki, Jana, Senad Halilbašić, and Stefan Hulfeld, eds. Theatre in the Context of the Yugoslav Wars. Cham: Springer International Publishing, 2018.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-98893-1
Google Scholar
Ecker, Gisela, ed. Trauer tragen – Trauer zeigen: Inszenierung der Geschlechter. München: Fink, 1999.
Google Scholar
Haraway, Donna J. Staying with the Trouble: Making Kin in the Chthulucene. Durham: Duke University Press, 2016.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11cw25q
Google Scholar
Holst-Warhaft, Gail. The Cue for Passion: Grief and Its Political Uses. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2000.
DOI: https://doi.org/10.4159/harvard.9780674498587
Google Scholar
Knežević, Dubravka. “Marked with Red Ink.” In Radical Street Performance: An International Anthology, edited by Jan Cohen-Cruz, 52–61. London: Routledge, 1998.
Google Scholar
Mehmedović, Adem, Kadira Šakić, and Tijana Cvjetićanin. Srebrenica Genocide Denial Report 2021. Edited by Monica Hanson-Green et al. Srebrenica: The Srebrenica Memorial, 2021. https://srebrenicamemorial.org/assets/files/1625819683-srebrenica-genocidedenial-report-2021-english-language.pdf.
Google Scholar
Miloševic, Dijana. “Some thoughts of the Quality of Attention.” In The Twenty-First Century Performance Reader, edited by Teresa Brayshaw, Anna Fenemore, and Noel Witts, 160–165. London: Routledge, 2020.
Google Scholar
Milośević, Dijana, and Olivera Simić. “Enacting Justice: The Role of Dah Theatre Company in Transitional Justice Processes in Serbia and Beyond.” In The Arts of Transitional Justice. Culture, Activism, and Memory after Atrocity, edited by Peter D. Rush and Olivera Simić, 99–112. New York: Springer, 2014.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-8385-4_6
Google Scholar
Nancy, Jean-Luc. The Inoperative Community. Translated by Peter Connor. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1991.
Google Scholar
Ognjenovic, Gorana, and Jasna Jozelic, eds. Nationalism and the Politicization of History in the Former Yugoslavia: Modernity, Memory and Identity in South-East Europe. Cham: Palgrave Macmillan, 2021. https://doi.org/10.1007/978-3-030-65832-8_1.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-65832-8
Google Scholar
Reimann, Ulrike. Trauern in Gemeinschaft. Basel: Synergia Verlag, 2016.
Google Scholar
Šentevska, Irena. “In Search of Catharsis: Theatre in Serbia in the 1990s.” Südosteuropa 65, no. 4 (2017): 607–631. https://doi.org/10.1515/soeu-2017-0041.
DOI: https://doi.org/10.1515/soeu-2017-0041
Google Scholar
Autorzy
Sandra Bibersteinsandra.biberstein@access.uzh.ch
Uniwersytet w Zurychu Szwajcaria
Studiowała historię, teorię i historię fotografii oraz socjologię na Uniwersytecie w Zurichu, gdzie ukończy studia magisterskie w zakresie kulturoznawstwa w 2021. Od lutego 2019 pełni funkcję asystentki w projekcie badawczym SNSF "Crisis and Communitas" - odpowiada za interaktywne archiwum projektu. Jest współzałożycielką i redaktorką naczelną poświęconego kulturze czasopisma Coucou. Współpracuje z wieloma redakcjami i wydawnictwami, w latach 2008–2014 była redaktorką historycznego czasopisma Der Elfenbeintürmer (etü).
Statystyki
Abstract views: 426PDF downloads: 229
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Sandra Biberstein
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
Inne teksty tego samego autora
- Sandra Biberstein, Posthuman Practices of Care beyond the Entropocene: How the FARN. collective Designs Ways of Thinking-With in «The Shape of Trouble to Come» , Pamiętnik Teatralny: Tom 73 Nr 3 (2024): W drodze do Negantropocenu