Withdrawal from the City: Searching For the Source of Valentinas Masalskis’s Creative Work
Ramunė Balevičiūtė
Lietuvos muzikos ir teatro akademija (Litwa)
Agnė Jurgaitytė-Avižinienė
Lietuvos muzikos ir teatro akademija (Litwa)
Abstrakt
W psychologii twórczości coraz częściej akcentuje się potrzebę badania nie tylko indywidualnego świata artysty, ale także szerszego kontekstu pracy twórczej, między innymi wpływu środowiska na kreatywność. Autorki artykułu łączą metody badań teatralnych i psychologicznych, by postawić pytanie o wpływ miejskiego i pozamiejskiego środowiska na artystę teatralnego na przykładzie doświadczenia „wycofywania się” litewskiego aktora, reżysera i pedagoga Valentinasa Masalskisa. Podstawą artykułu są badania jakościowe: studium przypadku, w którym wykorzystano swobodne wywiady pogłębione jako metodę zbierania danych. Analiza materiału umożliwiła wyłonienie czterech meta-tematów: „miasto to zgiełk”, „wycofać się, by wrócić”, „jestem nikim bez innych”, „poza estetyką”, których wspólnym mianownikiem jest idea „wycofywania się”. Interpretacja wyników badań w perspektywie fenomenologicznej pokazała, w jaki sposób wycofywanie przyczynia się do realizacji wizji teatru Masalskisa. Praktyka ta pomaga Masalskisowi nie tylko tworzyć nowe spektakle, ale także pójść dalej – pogłębiać antropologiczną refleksję, rozwijać metody pedagogiczne, odkrywać nowe punkty widzenia, wzmacniać zasady etyczne, a także skupić się na poszukiwaniu źródeł kreatywności.
Słowa kluczowe:
miasto, środowisko, teatr, kreatywność, Valentinas MasalskisBibliografia
Barba, Eugenio. Theatre: Solitude, Craft, Revolt. Aberystwyth: Black Mountain Press, 1996.
Google Scholar
Bettencourt, Luís M. A., José Lobo, Dirk Helbing, Christian Kühnert, and Geoffrey B. West. “Growth, Innovation, Scaling, and the Pace of Life in Cities.” Proceedings of the National Academy of Sciences 104, no. 17 (2007): 7301–7306. https://doi.org/10.1073/pnas.0610172104.
DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.0610172104
Google Scholar
Bettencourt, Luís M. A., José Lobo, and Geoffrey B. West. “Why Are Large Cities Faster? Universal Scaling and Self-Similarity in Urban Organization and Dynamics.” The European Physical Journal B 63 (2008): 285–293. https://doi.org/10.1140/epjb/e2008-00250-6.
DOI: https://doi.org/10.1140/epjb/e2008-00250-6
Google Scholar
Bornstein, Marc H. “The Pace of Life: Revisited.” International Journal of Psychology 14, no. 1/4 (1979): 83–90. https://doi.org/10.1080/00207597908246715.
DOI: https://doi.org/10.1080/00207597908246715
Google Scholar
Brown, Bryan. A History of the Theatre Laboratory. New York: Routledge, 2019.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315563602
Google Scholar
Cheng, Chi-Ying, Jeffrey Sanchez-Burks, and Fiona Lee. “Connecting the Dots Within: Creative Performance and Identity Integration.” Psychological Science 19, no. 11 (2008): 1178–1184. https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02220.x.
DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9280.2008.02220.x
Google Scholar
Deleuze, Gilles, and Félix Guattari. A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. Translated by Brian Massumi. Minneapolis: University of Minnesota, 1987.
Google Scholar
Garner Jr., Stanton B. “Urban Landscapes, Theatrical Encounters: Staging the City.” In Land/Scape/Theater, edited by Elinor Fuchs and Una Chaudhuri, 94–120. Ann Arbor: University of Michigan Press, 2002.
Google Scholar
Harvie, Jen. Theatre and the City. Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2009.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-230-36467-7
Google Scholar
Klivis, Edgaras. “Perrašomos vietos: topografija, identitetas ir politika šiuolaikiniame Lietuvos teatre.” Meno istorija ir kritika 4 (2008): 171–184. https://hdl.handle.net/20.500.12259/32928.
Google Scholar
Liuga, Audronis. “Lithuanian theatre in Transition: Names and Generations.” In Contemporary Lithuanian theatre: Names and Performances, edited by Ramunė Marcinkevičiūtė and Ramunė Balevičiūtė, translated by Judita Gliauberzonaitė and Aušra Simanavičiūtė, 9–21. Vilnius: Teatro ir kino informacijos ir edukacijos centras, 2019.
Google Scholar
Malaev-Babel, Andrei, ed. The Vakhtangov Sourcebook. London: Routledge, 2011.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203852910
Google Scholar
Runco, Mark A. Creativity: Theories and Themes: Research, Development, and Practice. 2nd ed. London: Academic Press, 2014. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-410512-6.00015-1.
DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-12-410512-6.00015-1
Google Scholar
Šabasevičienė, Daiva. Valentinas Masalskis: Ieškant teatro. Vilnius: Tyto Alba, 2010.
Google Scholar
Schino, Mirella. Alchemists of the Stage: Theatre Laboratories in Europe. Translated by Paul Warrington. New York: Routledge, 2013.
Google Scholar
Shevtsova, Maria. Rediscovering Stanislavsky. Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
DOI: https://doi.org/10.1017/9781139151092
Google Scholar
Wilson, Ben. Metropolis: Miesto istorija—nuo senovės iki šiandien. Translated by Tada Juras. Vilnius: Kitos knygos, 2020.
Google Scholar
Yin, Robert K. Case Study Research and Applications: Design and Methods. 6th ed. Los Angeles: SAGE Publications, 2017.
Google Scholar
Autorzy
Ramunė BalevičiūtėLietuvos muzikos ir teatro akademija Litwa
Ramunė Balevičiūtė - badaczka i krytyczka teatralna; profesor teatrologii oraz prorektor ds. sztuki i badań w Lietuvos muzikos ir teatro akademija. Jest również redaktorką naczelnągłównego litewskiego czasopisma teatralnego Teatro žurnalas. Jej zainteresowania naukowe obejmują aktorstwo, proces twórczy oraz teatr dla młodych widzów. Oprócz artykułów naukowych opublikowała dwie monografie: Henrikas Kačinskas (2006) oraz Rimas Tuminas: Theatre More Real Than Life. Play in Rimas Tuminas’ Theatre (2012). Wspólnie z Ramunė Marcinkevičiūtė zredagowała książkę w języku angielskim Contemporary Lithuanian Theatre. Names and Performances (2019).
Autorzy
Agnė Jurgaitytė-AvižinienėLietuvos muzikos ir teatro akademija Litwa
Agnė Jurgaitytė-Avižinienė jest psycholożką i psychoterapeutą. Jest profesorem nadzwyczajnym w Lietuvos muzikos ir teatro akademija. Jest również członkinią rady redakcyjnej czasopisma "Existentia: Psychology and Psychotherapy, wydawanego przez East European Association for Existential Therapy. Obszary jej badań obejmują psychologię twórczości, tanatologię i psychologię kliniczną.
Statystyki
Abstract views: 299PDF downloads: 186
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Ramune Baleviciute, Agne Jurgaityte-Aviziniene
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
