Rozmyślania nad maską
Mirosław Kocur
miroslaw.kocur@uwr.edu.plUniwersytet Wrocławski (Polska)
https://orcid.org/0000-0002-7329-122X
Abstrakt
Artykuł zamiast klasycznej recenzji monografii naukowej proponuje serię rozmyślań nad wybranymi wątkami książki Wojciecha Dudzika Maska w kulturze współczesnej Europy: Teorie i praktyki (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2020). Subiektywny wybór tematów wprawdzie tylko częściowo oddaje bogactwo problemów poruszanych przez Dudzika, ale wiele zagadnienień zostaje usytuowanych w szerszych kontekstach: (1) Najnowsze badania ujawniły zaskakujące ambiwalencje maseczki pandemicznej jako ochrony przed zarażeniem. (2) Współczesne maski diabłów zdają się kontynuować starożytną tradycję maski jako obiektu budzącego lęk. (3) Europejskie praktyki performatywne ignorują tak ważne dla aktorów na Wschodzie wnętrza masek, stymulujące kontakt duchowy z poprzednimi użytkownikami. (4) Bimodalność wzroku odgrywa kluczową rolę podczas gry w masce. (5) W świecie digitalnym maska biometryczna przejmuje władzę nad cielesną tożsamością człowieka.
Słowa kluczowe:
maska, sztuka przemiany, bimodalność wzroku, maseczka, maska biometrycznaBibliografia
Budzowska, Małgorzata, Katarzyna Chiżyńska i Jadwiga Czerwińska. Starożytny teatr i dramat w świetle pism scholiastów: Leksykon. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020.
Google Scholar
Daucé, Emmanuel, Pierre Albiges and Laurent U. Perrinet. „A dual foveal-peripheral visual processing model implements efficient saccade selection”. Journal of Vision 20, no. 8 (August 2020). https://doi.org/10.1167/jov.20.8.22.
DOI: https://doi.org/10.1167/jov.20.8.22
Google Scholar
Dudzik, Wojciech, red. Paradoksy maski: Antologia. Wybór i tłumaczenie Wojciech Dudzik, Agata Łuksza i Dorota Sosnowska, przy współpracy Amudeny Rutkowskiej. Wstęp Wojciech Dudzik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018.
Google Scholar
Dudzik, Wojciech. Maska w kulturze współczesnej Europy: Teorie i praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020.
Google Scholar
Fischer, Emma P., Martin C. Fischer, David Grass, Isaac Henrion, Warren S. Warren and Eric Westman. “Low-cost measurement of face mask efficacy for filtering expelled droplets during speech”. Science Advances 6, no. 36 (2020). https://doi.org/10.1126/sciadv.abd3083.
DOI: https://doi.org/10.1126/sciadv.abd3083
Google Scholar
Kocur, Mirosław. Teatr antycznej Grecji. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.
Google Scholar
Kocur, Mirosław. Źródła teatru. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013.
Google Scholar
Livingstone, Margaret. Vision and Art: The Biology of Seeing. New York: Abrams, 2014.
Google Scholar
Roussi, Antoaneta. “Resisting the rise of facial recognition”. Nature, no. 587 (2020). https://doi.org/10.1038/d41586-020-03188-2.
DOI: https://doi.org/10.1038/d41586-020-03188-2
Google Scholar
Zuboff, Shoshana. Wiek kapitalizmu inwigilacji: Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy. Tłumaczenie Alicja Unterschuetz. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2020.
Google Scholar
Żeromska, Estera. Japoński teatr klasyczny: Korzenie i metamorfozy, t. 1, Nō, kyōgen. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2010.
Google Scholar
Żeromska, Estera. Maska na japońskiej scenie: Od pradziejów do powstania teatru nō: Historia japońskiej maski i związanej z nią tradycji widowiskowej. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2003.
Google Scholar
Autorzy
Mirosław Kocurmiroslaw.kocur@uwr.edu.pl
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-7329-122X
Prof. dr hab., antropolog teatru i reżyser, pracuje w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego i w Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Zainteresowania naukowe: dzieje, konteksty i uwarunkowania praktyk teatralnych; teatry: antycznej Grecji i Rzymu, średniowieczny, elżbietański, nieeuropejski; rekonstrukcja przedstawień teatralnych – antropologia teatralna. Autor Teatru antycznej Grecji (Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001), Źródeł teatru (Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013).
http://kocur.uni.wroc.pl/
Statystyki
Abstract views: 368PDF downloads: 329
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Mirosław Kocur
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
