Teatr i polityka – teoria i praktyka
Abstrakt
Artykuł jest krytycznym omówieniem książki Piotra Dobrowolskiego Teatr i polityka. Dyskursy polityczne w polskiej dramaturgii współczesnej (Poznań 2019). Autor przedstawia w niej „teksty dla teatru” oraz ich wybrane realizacje sceniczne w Polsce lat 1989–2018. Proponuje syntezę pojęciowo opartą na teorii krytycznej, a przedmiotowo na wyróżnieniu wybranych dyskursów właściwych dla teatru tego czasu – nazywa te całości dyskursywne „dramatem” Innego, historii, kobiety, reprodukcji i gospodarki liberalnej. Książka Dobrowolskiego prowokuje do polemicznych pytań o owocność takiej formy myślenia o polityczności – skoro bowiem ma ono obejmować wszystkie odniesienia do dyskursu epoki, to pytanie o możliwość politycznego oddziaływania teatru się rozmywa. Z kolei arbitralność autorskich wyborów sprawia, że niepewny staje się także status krytycznej syntezy, rozumianej jako ujęcie oferujące perspektywę całościową, ale zarazem uwzględniającą ograniczenia wpisane w syntetyzujące procedury. Istotny kontekst dla analizy (jak i dla samej monografii) stanowią książki: Polityka teatru Pawła Mościckiego, Teatra polskie Dariusza Kosińskiego, a przede wszystkim Demokracja. Przedstawienia Joanny Krakowskiej.
Słowa kluczowe:
teatr polityczny, polityczność, transformacja, teatr polski 1989-2018Bibliografia
Dobrowolski, P. (2019). Teatr i polityka: Dyskursy polityczne w polskiej dramaturgii współczesnej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne.
Google Scholar
Kosiński, D. (2010). Teatra polskie: Historie.Warszawa: PWN – Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Google Scholar
Kosiński, D. (2013). Teatra polskie: Rok katastrofy. Kraków – Warszawa: Wydawnictwo Znak – Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
Google Scholar
Krakowska, J. (2019). Demokracja: Przedstawienia. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego – Instytut Sztuki PAN.
Google Scholar
Mościcki, P. (2008). Polityka teatru; Eseje o sztuce angażującej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Google Scholar
Autorzy
Iwona Kurzi.kurz@uw.edu.pl
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0001-7180-8670
Historyczka nowoczesnej kultury polskiej, badaczka kultury wizualnej, filmoznawczyni, zajmuje się również problematyką ciała i gender. Od 2016 roku dyrektorka Instytutu Kultury Polskiej UW. Autorka książki Twarze w tłumie (2005), współautorka Obyczajów polskich. Wiek XX w krótkich hasłach (2008) oraz dwutomowej pracy Kultura wizualna w Polsce (2017), redaktorka antologii Film i historia (2008, Nagroda Rektora UW) i monograficznego numeru „Kultury Współczesnej” Powrót do archiwów (4/2011), współredaktorka tomów zbiorowych Ślady Holokaustu w imaginarium kultury polskiej (2017) oraz Ekspozycje nowoczesności. Wystawy a doświadczanie procesów modernizacyjnych w Polsce 1821–1929 (2017), współredaktorka podręczników akademickich Antropologia ciała (2008) oraz Antropologia kultury wizualnej (2012), redaktorka i współtłumaczka książki Jonathana Crary’ego Zawieszenia percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna (2009). Jest także współautorką podręcznika do wiedzy o kulturze dla szkół ponadgimnazjalnych Człowiek w kulturze (2006).
Statystyki
Abstract views: 416PDF downloads: 293
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Iwona Kurz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
