Przyjemność stawania-się-mniejszościowym
Agata Adamiecka-Sitek
aadamiecka@gmail.comAkademia Teatralna im. Aleksandra Zelewerowicza (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-8131-2679
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest Żabom Tomasza Śpiewaka w reżyserii Michała Borczucha w warszawskim Teatrze Studio (2018). Autorka poddaje analizie nieoczywistą polityczność przedstawienia. Odsłania wyjątkowy w polskim teatrze pasaż, jaki się tu dokonuje między mniejszościową polityką tożsamościową, manifestującą się w mocnych gestach kampowej i gejowskiej estetyki, a rozumianą w duchu Gilles’a Deleuze’a i Félixa Guattariego polityką stawania-się-innym, realizowaną poprzez uwolnioną pracę produkcji-pragnienia jako najważniejszej siły społecznej. Prawdziwą stawką tego przedstawienia jest zaproponowanie projektu nowej wspólnoty, radykalnie przeformułowującego postromantyczne wzorce naszej zbiorowej (nie)świadomości. Rekonstruując ów projekt, autorka odsłania zarazem strategie wykorzystania i przemieszczenia motywów antycznych – nie tylko Żab, ale też Chmur i Ptaków Arystofanesa, Alkestis Eurypidesa oraz motywów z malarstwa wazowego. Odpowiednio przemieszczony antyk posłużył tu bowiem do zbudowania wymiaru duchowego wspólnoty rozwiniętego wokół najgłębiej pojętych dionizyjskich motywów zniesienia dualizmu życia i śmierci.
Słowa kluczowe:
Michał Borczuch, polityka tożsamościowa, teatr polityczny, teatr gejowski, kamp, seksualność, wspólnotaBibliografia
Ahmed, Sara. „Odmieńcze uczucia”. Tłumaczenie Sławomir Królak. Dialog, nr 10 (2018): 51–75.
Google Scholar
Bednarek, Joanna. „Życie jako moc deterytorializacji: Pragnienie-produkcja i żywa praca i – Deleuze i Guattari”. Praktyka Teoretyczna 3, nr 2/3 (2011). https://doi.org/10.14746/prt.2011.3.6.
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2011.3.6
Google Scholar
Braidotti, Rosi. „Polityka życia jako bios – zoe”. Tłumaczenie Igor Holewiński. Machina Myśli. Magazyn Poświęcony Filozofii, Nauce i Sztuce (2018). http://machinamysli.org/polityka-zycia-jako-bios-zoe/.
Google Scholar
Deleuze, Gilles, Félix Guattari i Catherine Backès-Clément. „Rozmowa o L’Anti- -Oedipe”. Tłumaczenie Michał Herer. W: Gilles Deleuze, Negocjacje 1972–1990. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP, 2007.
Google Scholar
Dover, Kenneth J. Homoseksualizm grecki. Tłumaczenie Janusz Margański. Kraków: Wydawnictwo Homini, 2004.
Google Scholar
Fijałkowski, Paweł. „W kręgu miłośników i lubych [1]”. http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,4100.
Google Scholar
Foucault, Michel. Historia seksualności. Tłumaczenie Bogdan Banasiak, Tadeusz Komendant i Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Czytelnik, 2000.
Google Scholar
Henrichs, Albert. „Dionysische Imaginationswelten: Wein, Tanz, Erotik, Dionizos”. In Dionysos: Verwandlung und Ekstase, edited by Renate Schlesier and Agnes Schwarzmaier. Berlin: Staatliche Museen zu Berlin–Stiftung Preussischer Kulturbesitz, 2008.
Google Scholar
Kerényi, Karl. Dionizos: Archetyp życia niezniszczalnego. Tłumaczenie Ireneusz Kania. Warszawa: Aletheia, 2008.
Google Scholar
Kolankiewicz, Leszek. Dziady: Teatr święta zmarłych. Wydanie 2. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2020.
Google Scholar
Mrówka, Adrian. „Félix Guattari, krytyka psychoanalizy i przypadek La Borde”. Praktyka Teoretyczna, nr 3 (2017): 331–341. https://www.praktykateoretyczna. pl/artykuly/adrian-mrowka-felix-guattari-krytyka-psychoanalizy-i-przypadekla-borde/.
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2017.3.15
Google Scholar
Schlesier, Renate. „Dionysos als Ekstrasegott”. In Dionysos: Verwandlung und Ekstase. Schlesier, Renate, and Agnes Schwarzmaier, eds. Dionysos: Verwandlung und Ekstase. Berlin: Staatliche Museen zu Berlin–Stiftung Preussischer Kulturbesitz, 2008.
Google Scholar
Sikora, Agata. Wolność, równość, przemoc: Czego nie chcemy sobie powiedzieć. Kraków: Karakter, 2019.
Google Scholar
Szachaj, Andrzej. „Granice anarchizmu interpretacyjnego”. Teksty Drugie, nr 6 (1997): 5–33.
Google Scholar
Śmiechowicz, Olga. Arystofanes. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2015.
Google Scholar
Autorzy
Agata Adamiecka-Sitekaadamiecka@gmail.com
Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelewerowicza Polska
https://orcid.org/0000-0001-8131-2679
Agata Adamiecka-Sitek - prof. Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, teatrolożka, krytyczka, wykładowczyni i badaczka teatru. Zajmuje się problematyką cielesności i polityczności sztuki, a także krytyką instytucjonalną. Przez wiele lat kierowała Działem Naukowo-Wydawniczym w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Kierowniczka projektów badawczych CHANGE NOW! i Bezpieczna przestrzeń: Dobre praktyki i narzędzia służące transformacji kształcenia teatralnego realizowanych w AT we współpracy z europejskimi uczelniami teatralnymi.
Statystyki
Abstract views: 51PDF downloads: 7
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Agata Adamiecka-Sitek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
