„Drukowane oklaski?” Polska prasa o występach gościnnych Modrzejewskiej
Abstrakt
W artykule przedstawiono i poddano analizie publikowane w polskiej prasie sprawozdania i relacje z występów gościnnych Heleny Modrzejewskiej w teatrze polskim w latach 1867–1903. Znaczną część materiałów badawczych stanowią prasowe reakcje na występy aktorki po 1879, już jako gwiazdy teatru amerykańskiego. Autorka charakteryzuje zakres tematyczny artykułów i recenzji, analizuje ich leksykę, uwydatnia dominujące oceny, a także różnice między zainteresowaniami recenzentów i czytelników z różnych miast. Uwzględnia również materiały informacyjne, współtworzące publiczny wizerunek Modrzejewskiej jako gwiazdy, oraz wybrane materiały reklamowe, w których wykorzystywano ten wizerunek. Komentuje ponadto artykuły w polskiej prasie relacjonujące zagraniczne sukcesy aktorki, wierszowane utwory przekazujące wrażenia z występów oraz ilustracje, którymi uzupełniano teksty. Podkreśla, że chociaż ta bardzo obfita recepcja stanowi jeden z ważnych elementów tworzących legendę Modrzejewskiej jako najwybitniejszej polskiej aktorki i doskonałej odtwórczyni ról szekspirowskich, to wiele tekstów można uznać za cenne źródło poznania ulotnej sztuki aktorskiej. Artykuł jest bogato ilustrowany i zawiera aneks z kompletnym spisem recenzji i artykułów poświęconych występom gościnnym Modrzejewskiej.
Słowa kluczowe:
teatr polski 1850-1900, krytyka teatralna 1850–1900, występy gościnne, kulturowa mobilność teatru, Helena Modrzejewska, teatr polski za granicą, Helena ModjeskaBibliografia
Got, Jerzy, i Jerzy Szczublewski. Helena Modrzejewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1958.
Google Scholar
Maresz, Barbara. „Repertuar występów gościnnych Heleny Modrzejewskiej". W: Występy gościnne w teatrze polskim: Z dziejów życia teatralnego Krakowa, Lwowa i Warszawy, 297–312. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1997.
Google Scholar
Poskuta-Włodek, Diana. „Heleny Modrzejewskiej pożegnanie z Galicją: Ostatnie występy artystki na ziemiach polskich”. W: Galicyjskie spotkania 2009, redakcja Urszula Jakubowska, 211–227. Zabrze: Wydawnictwo Inforteditions, 2010.
Google Scholar
Rudnicka, Jadwiga, red. Korespondencja Karola Estreichera z Marią i Felicjanem Faleńskimi (1867–1903). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1957.
Google Scholar
Szczublewski, Jerzy. Żywot Modrzejewskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975.
Google Scholar
Recenzje z polskiej prasy dziewiętnastowiecznej, m.in.: Ateneum; Biblioteka Warszawska; Biesiada Literacka; Czas; Diabeł; Dziennik Literacki; Dziennik Polski; Dziennik Poznański; Dziennik Warszawski; Echo Muzyczne; Teatralne i Artystyczne; Gazeta Lwowska; Gazeta Narodowa; Gazeta Warszawska; Kraj; Kurier Codzienny; Kurier Lwowski; Kurier Świąteczny; Niwa; Przegląd Literacki i Artystyczny; Prawda; Przegląd Polityczny; Słowo Polskie; Społeczny i Literacki; Przegląd Polski; Strzecha; Tydzień Literacki, Artystyczny, Naukowy i Społeczny; Tygodnik Ilustrowany; Tygodnik Powszechny.
Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 140PDF downloads: 81
Licencja
Prawa autorskie (c) 2009 Barbara Maresz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
