Georg Büchner – anatom

esej nierecenzowany

Jan Balbierz

janbalbierz@fulbrightmail.org
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-7625-9551

Abstrakt

Artykuł jest omówieniem monografii Anny R. Burzyńskiej Atlas anatomiczny Georga Büchnera. Pokazuje, że autorka interpretuje teksty literackie i naukowe niemieckiego pisarza poprzez teorie Michela Foucaulta, ale rozbudowuje je o szeroki kontekst związany z historią idei i nauki, szczególną uwagę poświęcając interferencjom dyskursu medycznego i literackiego. Podstawowym tematem książki jest materialność kultury, objawiająca się w różnych jej aspektach: jako materialność manuskryptu (znakomita większość tekstów Büchnera nie była wydana za jego życia, a rękopisy zawierają szereg wersji tych samych scen, są ponadto trudno czytelne i zniszczone), jako filozoficzno-materialistyczna interpretacja rzeczywistości politycznej (w Gońcu Heskim Büchner posługuje się statystykami i danymi gospodarczymi w celu ukazania materialnych aspektów nierówności społecznych), a wreszcie na poziomie opisów cielesności (Büchner jest zafascynowany ciałem ludzkim, chorobą, fizycznością istnienia, a zarazem jako naukowiec podejmuje się analizy budowy ciała kręgowców). Artykuł ukazuje, jak twórczość pisarza otwiera się na współczesne teorie literaturoznawcze i kulturowe, od poststrukturalizmu, przez postsekularyzm, aż po somatopoetykę.


Słowa kluczowe:

Georg Büchner, medycyna a humanistyka, literatura niemiecka XIX wieku, materialność a literatura, Anna R. Burzyńska

Burzyńska, Anna R. Atlas anatomiczny Georga Büchnera. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2022.
  Google Scholar

Nicoll, Allardyce. Dzieje dramatu: Od Ajschylosa do Anouilha. Tom 1. Tłumaczenie Henryk Krzeczkowski et. al. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
  Google Scholar

Walaszek, Joanna. Konrad Swinarski i jego krakowskie inscenizacje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1991.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2024-08-27

Cited By / Share

Balbierz, J. (2024) „Georg Büchner – anatom”, Pamiętnik Teatralny, 73(3), s. 189–201. doi: 10.36744/pt.2030.

Autorzy

Jan Balbierz 
janbalbierz@fulbrightmail.org
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0001-7625-9551

Jan Balbierz - profesor literaturoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim, komparatysta i krytyk
literacki. Stypendysta Fundacji Fulbrighta i Fundacji Kościuszkowskiej, laureat
nagrody Akademii Szwedzkiej za działalność naukową w zakresie skandynawistyki.
Obecnie pracuje nad książką na temat Ingmara Bergmana.



Statystyki

Abstract views: 78
PDF downloads: 31


Licencja

Prawa autorskie (c) 2024 Jan Balbierz

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.

Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.