Konwencja lieto fine w «Ifigenii w Taurydzie» Glucka
Stefan Münch
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (Polska)
https://orcid.org/0000-0001-5360-4471
Abstrakt
Stosowanie konwencji szczęśliwego zakończenia w librettach operowych, która panowała od początków tego gatunku do czasów powstania grand opera, było wynikiem zarówno refleksji teoretycznej, jak i preferencji publiczności. Nie ma opowieści (włączając w to najpopularniejsze motywy biblijne, mitologiczne, historyczne i literackie), której zręczny librecista nie mógłby zamknąć zgrabnym lieto fine. Christoph Willibald Gluck skomponował dwie opery, których główną bohaterką była córka Agamemnona: "Iphigénie en Aulide" (1774) i "Iphigénie en Tauride" (1779). Obie zostały wystawione w paryskiej Académie Royale de Musique. Odwołując się do kolejnych scenicznych wcieleń Ifigenii (Eurypidesa, Racine'a, Du Roulleta, Guillarda) oraz uwzględniając operowy kontekst wcześniejszych dzieł Jommelliego, Traetty, Campry i Desmaretsa, można pokazać, jak Gluck połączył kluczowe założenia swojej reformy opery z tradycją lieto fine, do której byli przywiązani widzowie w Paryżu i Wiedniu. Estetyka "Iphigénie en Tauride" zdobyła także uznanie wśród przedstawicieli pokolenia Sturm und Drang.
Słowa kluczowe:
Christoph Willibald Gluck, opera, librettoBibliografia
Dalhaus, Carl. Ethos und Pathos in Glucks „Iphigenie auf Tauris“. Die Musikforschung 27, nr 3 (1974), https://doi.org/10.52412/mf.1974.H3.1980.
DOI: https://doi.org/10.52412/mf.1974.H3.1980
Google Scholar
Münch, Stefan. „Colorito sacro: Wątki biblijne w operze XVIII I XIX wieku”. Ethos, nr 1/2 (2011).
Google Scholar
Münch, Stefan. „Między cudownością a mimesis: W kręgu niemieckich dyskusji operowych XVIII wieku”. W: Uśmiech anioła: Pogranicza muzyki, malarstwa i literatury. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2012.
Google Scholar
Obniska, Ewa. Claudio Monteverdi: Życie i twórczość. Gdańsk: Wydawnictwo Archidiecezji Gdańskiej Stella Maris, 1993.
Google Scholar
Szweykowska, Anna. Dramma per musica w teatrze Wazów 1635–1648. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1976.
Google Scholar
Tieghem, Philippe van. Główne doktryny literackie we Francji. Tłumaczenie Maria Wodzyńska-Walicka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1973.
Google Scholar
Autorzy
Stefan MünchUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Polska
https://orcid.org/0000-0001-5360-4471
Statystyki
Abstract views: 45PDF downloads: 26
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 Stefan Münch
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
