Teatr 4.0: W antropotechnicznym środowisku tajwańskich sztuk performatywnych
Anna Gryszkiewicz
anna.gryszkiewicz@ug.edu.plUniwersytet Gdański (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-2877-9303
Abstrakt
Quanta Arts Foundation, powołana do życia w 2009 przez producenta sprzętu komputerowego Quanta Computer, ma bezprecedensowy wpływ na politykę kulturalną Tajwanu. Wśród beneficjentów merytorycznego i finansowego wsparcia fundacji znaleźli się między innymi omawiani w artykule Chou Shu-yi, Hsieh Chieh-Hua, Su Wen-chi, Luo Wen-jinn i Huang Yi. Tworcy, ktorzy stale wspołpracują z sektorem nauki, stali się osią interdyscyplinarnych „laboratoriow” — temporalnych platform antropotechnicznych zrzeszających specjalistow, inżynierow i artystow rożnych dziedzin. Artykuł prezentuje krytyczne spojrzenie na owe performatywne sploty, rozważa szanse i zagrożenia związane z probami przełamywania hegemonii ludzkiego podmiotu, zainicjowanymi przez romantyczny „taniec” z nowymi technologiami. Tekst ujawnia rownież potencjał teatru jako laboratorium „mogącego poruszyć ziemię” (za Archimedesem i parafrazującym go Latourem), w którym zdobyta wiedza o mechanizmach łączących naukę, technologię i społeczeństwo może ewoluować w sprawczość skalowaną na rożne środowiska.
Słowa kluczowe:
Quanta, taniec, antropotechnika, Tajwan, Wen-chi, performans, performatykaBibliografia
Abriszewski, Krzysztof. Poznanie, zbiorowość, polityka: Analiza teorii aktora-sieci Bruno Latoura. Krakow: Universitas, 2012.
Google Scholar
Dao, Niang. „Zhou Shuyi: Zai Konghuan de Chengshi, Wuyong de Tudi Shang Wudao”. Shenti Fangwen Jihua (blog), 22 grusednia 2019. https://www.sohu.com/a/362006662_260616.
Google Scholar
Foster, Susan. Choreographing Empathy: Kinesthesia in Performance. London: Routledge, 2010.
DOI: https://doi.org/10.4324/9780203840702
Google Scholar
Frydrysiak, Sandra. Taniec w sprzężeniu nauk i technologii: Nowe perspektywy w badaniach tańca. Łodź: Przypis, 2017.
Google Scholar
Haraway, Donna. „Manifest gatunkow stowarzyszonych”. W: Teorie wywrotowe: Antologia przekładów, redakcja Agnieszka Gajewska, tłumaczenie Joanna Bednarek. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2012.
Google Scholar
Jacoby, Marcin. „Pejzaż kulturalny Hongkongu, Singapuru, Makau i Tajwanu”. W: Urzędnicy, biznesmeni, artyści: Analiza sektora kultury w krajach Azji Wschodniej i w Indiach, redakcja Marcin Jacoby. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323523338.pp.99-118
Google Scholar
Kocur, Mirosław. „Neurony lustrzane”. W: Źródła teatru. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013.
Google Scholar
Latour, Bruno. „Dajcie mi laboratorium, a poruszę świat”. Tłumaczenie Krzysztof Abriszewski i Łukasz Afeltowicz. Teksty Drugie, nr 1/2 (2009): 163–192.
Google Scholar
Lomas, James Derek, et al. „Resonance as a Design Strategy for AI and Social Robots”. Frontiers in Neurorobotics 16 (2022). https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnbot.2022.850489.
DOI: https://doi.org/10.3389/fnbot.2022.850489
Google Scholar
Sloterdijk, Peter. Musisz życie swe odmienić: O antropotechnice. Tłumaczenie Jarosław Janiszewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.
Google Scholar
Zawojski, Piotr. Cyberkultura: Synopia sztuki, nauki i technologii. Wydanie 2 poprawione. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2018.
Google Scholar
Autorzy
Anna Gryszkiewiczanna.gryszkiewicz@ug.edu.pl
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0003-2877-9303
Anna Gryszkiewicz - doktor nauk o sztuce, adiunktka w Zakładzie Kultur i Językow Azji Wschodniej Uniwersytetu Gdańskiego, teatrolożka i sinolożka. Stypendystka Jasmine Jiangsu Government Scholarship (Jiangsu University, Chiny), Research Grant for Foreign Scholars in Chinese Studies (Center for Chinese Studies, National Central Library, Taipei), członkini projektu Dealing With a Resurgent China dla Komisji Europejskiej (DWARC, China Horizons 2021–).
Statystyki
Abstract views: 58PDF downloads: 6
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Anna Gryszkiewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor/ka udziela niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowuje nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązuje się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu (umowa licencyjna do pobrania). Zgłaszając artykuł do publikacji, autor/ka wyraża zgodę na jego udostępnianie na licencji CC BY 4.0.
Od zeszytu 1/2018 do zeszytu 3/2022 artykuły publikowane były na licencji CC BY-NC-ND 4.0. W tym okresie autorzy/ki udzielali niewyłącznej i nieodpłatnej licencji (CC BY-ND 4.0) na wykorzystanie tekstu w "Pamiętniku Teatralnym", zachowywali nieograniczone prawa autorskie, ale zobowiązywali się do podawania miejsca pierwodruku przy ponownym wykorzystaniu artykułu.
