TY - JOUR AU - Bujas-Poniatowska, Jolanta AU - Godek, Andrzej Edward AU - Poniatowski, Kamil PY - 2022/04/26 Y2 - 2024/03/29 TI - Życie i aktywność Wacława Raszka (1764–1837) w świetle źródeł JF - Muzyka JA - m VL - 67 IS - 1 SE - Artykuły DO - 10.36744/m.1144 UR - https://czasopisma.ispan.pl/index.php/m/article/view/1144 SP - 20-38 AB - <p>Działający na przełomie XVIII i XIX w. Wacław Raszek należy do grona muzyków, o których – mimo zainteresowania ze strony badaczy – wiadomo nader niewiele. Niejasności dotyczące właściwie wszystkich podstawowych informacji na temat muzyka, tj.: jego imienia, lat życia, ośrodków, w których przebywał czy przypisywanych mu utworów muzycznych, doprowadziły do licznych nieścisłości, pomyłek i niesprawdzonych hipotez.</p><p>Zgodnie z obecną wiedzą można stwierdzić, że Wacław (a właściwie Ignacy Wacław) Raszek urodził się w Rychnovie nad Kněžnou w północnych Czechach, jako drugie z dwojga bliźniąt ochrzczonych pierwszego lutego 1764 roku. Wiadomo, że już w połowie lat osiemdziesiątych jego utwory przepisywane były dla zespołu działającego przy dominikańskim kościele w Gidlach – prawdopodobnie w tym czasie kompozytor też był już aktywny na terenach polskich, pracując jako kapelmistrz w Żarkach oraz dorywczy organista kapeli gidelskiej. W 1789 r. w Żarkach poślubił Klarę Szretter, jednak już dwa lata później był wdowcem, a w 1793 r. ponownie się ożenił, z Joanną Sytniowską (zmarłą w 1797 r. w Koziegłowach).</p><p>Na przełomie XVIII i XIX w. centrum życia i aktywności zawodowej Wacława Raszka stała się Warszawa, w której pracował jako nauczyciel fortepianu konwiktu pijarskiego na Żoliborzu (1812–17), prawdopodobnie podejmując też współpracę z Teatrem Narodowym. Być może uczestniczył w muzyce uprawianej przy kościele św. Benona. W 1815 r. ożenił się po raz&nbsp; trzeci z rodowitą warszawianką Elżbietą Lewicką. Po roku urodziło im się pierwsze dziecko, Ludwik Wacław.</p><p>W latach 1818 i 1819 odnotowano aktywność muzyka w Opolu Lubelskim, gdzie miał być kapelmistrzem i gdzie urodziła się, a po roku zmarła jego córka Rozalia Kaliksta. Jednak już pod koniec 1819 r. Wacław Raszek przeniósł się do Puław, gdzie został zatrudniony w charakterze dyrektora muzyki w Instytucie Nauczycieli Elementarnych i Organistów. W szkole tej działał aktywnie prawdopodobnie do końca 1825 r., kształcąc kilkudziesięciu chłopców oraz ucząc śpiewu dziewczęta w szkółce parafialnej. Uważano go za sumiennego, pracowitego i odnoszącego sukcesy nauczyciela oraz organizatora życia muzycznego. W Puławach Raszek napisał swoje opus magnum, Kancjonał Muzyki Kościelnej, wydany w Warszawie w 1825 roku. Tam też urodziło się kolejnych dwóch synów kompozytora.</p><p>Po opuszczeniu Puław Wacław Raszek powrócił do Warszawy, gdzie współpracował z Archikonfraternią Warszawską oraz dawał prywatne lekcje fortepianu. Zmarł 29 I 1837 r. i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim, a wraz z nim dwójka jego synów, zmarłych odpowiednio sześć i siedem lat po ojcu.</p> ER -