TY - JOUR AU - Świdziński, Wojciech PY - 2021/12/31 Y2 - 2024/03/28 TI - Film zakulisowy jako gatunek i zwierciadło społeczne JF - Kwartalnik Filmowy JA - kf VL - IS - 116 SE - Tożsamość kina DO - 10.36744/kf.902 UR - https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/902 SP - 190-212 AB - <p>Artykuł jest próbą charakterystyki nieopisanego dotąd zjawiska – filmu zakulisowego. Jego schemat fabularny opiera się na śledzeniu procesu powstawania spektaklu teatralnego od castingu po udaną premierę, do której dochodzi pomimo licznych perypetii. Ważną jego cechą jest przedstawienie zespołu teatralnego jako mikrospołeczności o potencjale metafory społecznej. Za prototyp gatunku można uznać <em>backstage musical</em> Busby’ego Berkeleya. W kolejnych dekadach nawiązywali do niego lub dekonstruowali jego struktury między innymi John Cassavetes, Bob Fosse, Carlos Saura, a ostatnio Alejandro González Iñárritu. Krzysztof Kieślowski i Agnieszka Holland w filmach należących do nurtu moralnego niepokoju w autorski sposób wykorzystali formułę filmu zakulisowego, by opowiedzieć o utracie złudzeń i zakwestionować ideę zespołu. Sugerowali przy tym, by ich filmy odczytywać nie jako krytykę instytucji teatru, lecz uniwersalne metafory społeczne.</p> ER -