TY - JOUR AU - Gwóźdź, Andrzej PY - 2021/05/13 Y2 - 2024/03/29 TI - O filmach, które chciały widzieć inaczej. W kręgu Bauhausu JF - Kwartalnik Filmowy JA - kf VL - IS - 113 SE - Koncepcje DO - 10.36744/kf.675 UR - https://czasopisma.ispan.pl/index.php/kf/article/view/675 SP - 6-26 AB - <p>Autor podejmuje próbę określenia zjawiska techniki filmowej w „punkcie zero kina” w odniesieniu do filmów powstałych w kręgu „nowego widzenia” Bauhausu na przełomie lat 20. i 30. XX w. (<em>Amateurfilm Dessau</em> Ivany Tomljenović z 1930 r. oraz filmów Lászla Moholya-Nagya, zwłaszcza <em>Architects’ Congress. Film Diary</em> z 1933 r.). Zjawisko to polega na ignorowaniu standardów technicznych medium bądź (i) ich kwestionowaniu do tego stopnia, że mamy do czynienia z manifestacyjnym obnażaniem idei rozwoju jako negatywnego wzorca odniesienia, niekiedy wręcz z jej całkowitym odrzuceniem. Omawiane filmy przeciwstawiają wizualności – jako sposobowi zarządzania autorytetem władzy – prawo do patrzenia (oparte na „kontrwizualności”), co wyraża się zwłaszcza w inscenizowaniu widzenia jako tego, co i jak jest widziane. Chodzi o stan medium, w którym praktyki postrzegania nie zostają zawłaszczone przez konstrukcje wizualne, bo maszyna społeczna nie uzgodniła jeszcze funkcjonowania maszyny fotograficzno-filmowej, w rezultacie powstaje wrażenie inscenizacyjnego i reżyserskiego ubóstwa.</p> ER -